اهمیت سرگرمی‌ها بر سلامت روان

تأثیر فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها بر سلامت روان

در ادامه بررسی عوامل موثر بر سلامت روان, این‌بار به سراغ سرگرمی‌ها رفتیم. در دنیای پرشتاب امروزی که استرس و اضطراب امری رایج است، یافتن راه‌هایی برای تقویت سلامت روان اهمیت بیشتری می‌یابد. فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها به عنوان روشی اثربخش و در دسترس برای ارتقاء سلامت روان عمل می‌کنند و فرصتی را برای افراد فراهم می‌آورند تا خود را ابراز کرده، مهارت‌های جدید بیاموزند و در فعالیت‌های ذهن‌آگاهانه شرکت کنند. این مطلب به مفهوم خلاقیت و سرگرمی‌ها می‌پردازد، اهمیت آن‌ها برای سلامت روان را بررسی می‌کند، شواهد علمی مرتبط با فوایدشان‌ را مطرح می‌سازد و راهکارهای عملی برای ادغام این فعالیت‌ها در زندگی روزمره ارائه می‌دهد.

 

منظور از فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها چیست؟ 

فعالیت‌های خلاقانه به هر فعالیتی گفته می‌شود که به فرد اجازه می‌دهد افکار، احساسات و ایده‌های خود را به شکلی ملموس مانند هنر، موسیقی، نوشتن یا صنایع دستی ابراز کند. از طرف دیگر، سرگرمی‌ها فعالیت‌های تفریحی‌ای هستند که افراد به‌طور منظم برای لذت و آرامش خود انجام می‌دهند مانند باغبانی، بافتنی، عکاسی یا آشپزی. در حالی که فعالیت‌های خلاقانه معمولاً شامل یک جنبه هنری می‌شوند، سرگرمی‌ها می‌توانند کارهایی خلاقانه یا غیرخلاقانه باشند که تنها لذت و رضایت شخصی را به ارمغان می‌آورند. هر دوی این‌ها فرصت‌های مهمی برای آرامش ذهنی، و رشد شخصی فراهم می‌کنند.

شرکت در فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها تعادلی در برابر فشارهای زندگی روزمره ایجاد می‌کند و به ذهن اجازه می‌دهد تا  از کار، تکنولوژی و مسئولیت‌ها فاصله بگیرد. چه از طریق نقاشی، نواختن ساز یا مراقبت از باغچه، این فعالیت‌ها به فرد اجازه می‌دهند تا وارد فضای ذهنی متفاوتی شده و بر روی پدیده ای مثبت و رضایت‌بخش تمرکز کند. این نوع درگیری ذهنی در دنیایی که استرس، فرسودگی و خستگی روانی به طور فزاینده‌ای شایع شده‌اند، ضروری است.

 

چرا فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها مهم هستند؟

اهمیت فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها در ارتقاء سلامت روان غیرقابل انکار است . بسیاری از افراد در چرخه‌ای از کار، تعهدات خانوادگی و فشار مداوم تکنولوژی گیر می‌افتند. این شرایط، زمانی برای خودمراقبتی و رشد شخصی باقی نمی‌گذارد و منجر به افزایش استرس و کاهش بهزیستی عاطفی فرد خواهد شد.

فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها نقش مهمی در موارد زیر ایفا می‌کنند:

کاهش استرس: فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها فرصتی برای فرار ذهنی از استرس‌ها فراهم می‌کنند و افراد را قادر می‌سازند که بر روی پدیده ای لذت‌بخش تمرکز کنند. این استراحت می‌تواند سطح کورتیزول را کاهش داده و به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.

خودابرازی: بسیاری از افراد با بیان احساسات خود به صورت کلامی مشکل دارند. شرکت در فعالیت‌های خلاقانه مانند نقاشی، نوشتن یا موسیقی، فرصتی برای رهایی سالم و سازنده احساسات فراهم می‌کند.

افزایش عزت نفس: تکمیل یک پروژه خلاقانه یا تسلط بر یک سرگرمی، حس موفقیت و اعتماد به نفس را تقویت می‌کند. این کار گواهی ملموس بر رشد و پیشرفت شخصی هم خواهد بود.

تمرکز و ذهن‌آگاهی: سرگرمی‌ها و فعالیت‌های خلاقانه نیاز به تمرکز دارند که می‌تواند به افراد کمک کند تا ذهن‌آگاهی و حضور در لحظه را تمرین کرده و تمرکز خود را قوی سازند.

ایجاد حس هدفمندی: شرکت در سرگرمی‌ها به زندگی روزمره هدف و ساختار می‌بخشد. دنبال کردن علایق خارج از کار یا وظایف روزمره به سبک زندگی‌ای متعادل‌تر و رضایت‌بخش‌تر منجر می‌شود.

 

علم درباره  تاثیر فعالیت‌های خلاقانه بر سلامت روان چه میگوید؟

تحقیقات علمی به وضوح از پیوند بین فعالیت‌های خلاقانه و بهبود سلامت روان حمایت می‌کند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که شرکت در فعالیت‌های خلاقانه می‌تواند استرس را کاهش دهد، خلق و خو را بهبود بخشد و حتی علائم بیماری‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب را تسکین دهد.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ توسط مجله روان‌شناسی مثبت انجام شد، نشان داد افرادی که در فعالیت‌های خلاقانه شرکت می‌کنند، سطوح بالاتری از احساسات مثبت و بهزیستی روان‌شناختی را گزارش کرده‌اند. این مطالعه تاکید داشت که حتی دوره‌های کوتاه فعالیت خلاقانه نیز اثرات مثبتی بر خلق و خو و کاهش استرس دارد.

همچنین تحقیقات منتشر شده در موسسه سلامت هاروارد نشان می‌دهد که سرگرمی‌هایی مانند باغبانی یا کارهای دستی که نیاز به فعالیت بدنی دارند، می‌توانند مغز را تحریک کنند، خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش داده و احساس شادی را افزایش دهند. این فعالیت‌ها موجب آزادسازی دوپامین، انتقال‌دهنده عصبی “احساس خوب” می‌شوند که به بهزیستی روانی و عاطفی کمک می‌کند.

 

فواید فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها برای سلامت روان چیست؟

شرکت در فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها طیف وسیعی از مزایای سلامت روانی را ارائه می‌دهند، از جمله:

کاهش اضطراب و افسردگی: بسیاری از فعالیت‌های خلاقانه مانند نوشتن روزانه، نقاشی و موسیقی به عنوان ابزارهای درمانی عمل می‌کنند. آن‌ها به افراد اجازه می‌دهند احساسات خود را بیان و پردازش کنند و به کاهش علائم اضطراب و افسردگی کمک کنند.

بهبود بهزیستی عاطفی: بیان خلاقانه باعث درک عمیق‌تر احساسات می‌شود. شرکت در یک سرگرمی به افراد کمک می‌کند تا دیدگاه خود را تقویت کرده و احساسات خود را به صورت سازنده‌ای هدایت کنند که به پایداری عاطفی بیشتر منجر می‌شود.

تقویت مهارت‌های حل مسئله: فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها اغلب نیاز به تفکر انتقادی و حل مسئله دارند که می‌تواند توانایی‌های شناختی را بهبود بخشد. چه حل کردن یک پازل چالش‌برانگیز یا بافتن یک الگو، این فعالیت‌ها ذهن را متمرکز و درگیر نگه می‌دارند.

افزایش تاب‌آوری و مدیریت استرس: فعالیت‌های خلاقانه به فرد پایداری و استقامت می‌آموزند. فرآیند خلق چیزی، مانند هنر، موسیقی یا سرگرمی، به افراد کمک می‌کند تا ناامیدی‌ها را مدیریت کنند و راهبردهای مقابله با استرس را توسعه دهند.

اتصال اجتماعی و حمایت: بسیاری از سرگرمی‌ها و فعالیت‌های خلاقانه، مانند شرکت در یک کلاس هنری یا پیوستن به یک تیم ورزشی، فرصت‌هایی برای تعامل اجتماعی ایجاد می‌کنند. ایجاد ارتباط با افراد هم‌فکر، حس تعلق و جامعه‌پذیری را تقویت می‌کند که برای سلامت روان حیاتی است.

 

نتیجه‌گیری

در دنیایی که به طور فزاینده‌ای بر بهره‌وری و تکنولوژی متمرکز است، فعالیت‌های خلاقانه و سرگرمی‌ها فرصتی برای بازگشت به خود و تعادل عاطفی فراهم می‌کنند. از کاهش استرس گرفته تا بهبود عملکرد شناختی، فواید خلاقیت و سرگرمی‌ها برای سلامت روان هم از نظر علمی تایید شده و هم از نظر فردی قابل مشاهده و اثبات هستند.

 

References:

1. Conner, T. S., DeYoung, C. G., & Silvia, P. J. (2016). Everyday creative activity as a path to flourishing. Journal of Positive Psychology, 11(3), 335-344.
   • This study explores the positive psychological impact of engaging in creative activities and how they contribute to overall well-being.
2. Stuckey, H. L., & Nobel, J. (2010). The Connection Between Art, Healing, and Public Health: A Review of Current Literature. American Journal of Public Health, 100(2), 254–263.
   • A comprehensive review of studies that highlight the therapeutic role of artistic expression in promoting mental and emotional health.
3. Twomey, J. (2019). Creative arts therapies in mental health: A systematic review of the literature. The Arts in Psychotherapy, 66, 101-112.
   • This review provides insight into the effectiveness of creative therapies, such as art and music therapy, in improving mental health outcomes.
4. Harvard Health Publishing. (2021). How hobbies can improve mental health. Harvard Medical School.
   • An accessible overview of how engaging in hobbies like gardening, knitting, and other creative activities can reduce stress, enhance mood, and improve cognitive functioning.
   • Link to article
5. Perach, R., & Wisman, A. (2016). Can creativity lead to a flourishing life? Creativity and well-being across life domains. Journal of Happiness Studies, 17(3), 1451-1471.
   • This study examines the relationship between creativity and well-being across different aspects of life and its role in enhancing mental health.
6. Kaufman, J. C., & Baer, J. (2005). Creativity across domains: Faces of the muse. Lawrence Erlbaum Associates.
   • A detailed exploration of creativity in different fields and how engaging in creative activities in various forms contributes to mental health and cognitive function.
7. Pennebaker, J. W. (1997). Writing about emotional experiences as a therapeutic process. Psychological Science, 8(3), 162-166.
   • This paper highlights the therapeutic benefits of expressive writing and journaling in managing stress, anxiety, and trauma.
8. British Journal of Occupational Therapy (2015). The impact of creative hobbies on mental health and well-being: A review of occupational therapy approaches.
   • This journal article discusses how occupational therapists use creative hobbies as a tool to promote mental health and recovery in various patient populations.
9. Cohen, G. D., Perlstein, S., Chapline, J., Kelly, J., Firth, K. M., & Simmens, S. (2006). The impact of professionally conducted cultural programs on the physical health, mental health, and social functioning of older adults. The Gerontologist, 46(6), 726-734.
   • A study examining how participation in creative cultural programs enhances mental and physical health in older adults, demonstrating the broad-reaching impact of creativity on well-being.
10. APA (American Psychological Association) (2017). The role of creativity in improving mental health and emotional resilience.
    • This article discusses how engaging in creative pursuits boosts emotional resilience, providing tools to cope with mental health challenges.
    • Link to article